Tổng nợ toàn cầu vượt 100 nghìn tỷ USD

Theo số liệu của Bloomberg, từ giữa năm 2007 tới giữa năm 2013, nợ toàn cầu đã tăng thêm 30.000 tỷ USD, từ mức 70.000 tỷ USD.

Tổng nợ toàn cầu đã tăng hơn 40% lên 100 nghìn tỷ USD kể từ khi những dấu hiệu đầu tiên của khủng hoảng tài chính toàn cầu xuất hiện, khi các chính phủ vay mượn để vực nền kinh tế khỏi suy thoái và các doanh nghiệp tận dụng lãi suất thấp kỷ lục, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cho biết.

Theo số liệu của Bloomberg, từ giữa năm 2007 tới giữa năm 2013, nợ toàn cầu đã tăng thêm 30.000 tỷ USD, từ mức 70.000 tỷ USD. Trong cùng kỳ, giá trị cổ phiếu đã giảm 3.860 tỷ USD xuống còn 53.800 tỷ USD. Số liệu nợ tăng được tính toán bởi Basel, BIS trong bản tổng kết hàng quý của mình tương đương gần 2 lần GDP Mỹ.

Vay nợ đã tăng vọt khi các ngân hàng trung ương giảm lãi suất cơ bản để thúc đẩy tăng trưởng sau sự sụp đổ của thị trường cho vay thế chấp dưới chuẩn Mỹ, Ngân hàng Lehman Brothers phá sản, đẩy thế giới vào cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất kể từ Đại Suy thoái. Lợi suất của tất cả các loại trái phiếu, từ chính phủ tới doanh nghiệp, thế chấp, ở mức trung bình khoảng 2%, giảm mạnh từ mức hơn 4,8% năm 2007, theo chỉ số thị trường toàn cầu của Bank of America Merrill Lynch.

Chuyên gia phân tích Branimir Gruic và nhà kinh tế Andreas Schrimpf tại BIS nhận định, việc tăng đáng kể chi tiêu chính phủ trong những năm gần đây đã khiến các chính phủ (bao gồm chính quyền trung ương, bang, địa phương) đã trở thành những tổ chức phát hành nợ lớn nhất.

Theo Bloomberg, dẫn nguồn số liệu của Bộ Tài chính Mỹ, số nợ chính phủ Mỹ quá hạn có thể bán được đã tăng lên mức kỷ lục 12.000 tỷ USD, từ mức 4.500 tỷ USD cuối năm 2007. Doanh số trái phiếu doanh nghiệp toàn cầu cũng tăng trong cùng giai đoạn, với số lượng phát hành lên tới hơn 21.000 tỷ USD.

Lo ngại rằng nợ lớn sẽ khiến các nhà đầu tư toàn cầu tránh khỏi thị trường nước mình, nhiều quốc gia đã dùng tới các biện pháp thắt lưng buộc bụng như giảm chi tiêu và tăng thuế, kiểm soát nền kinh tế trong quá trình họ nỗ lực để khôi phục lại trật tự tài chính từng bỏ để chống chọi với suy thoái toàn cầu.

Việc điều chỉnh ngân sách là để bỏ qua các thanh toán lãi suất, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cuối năm ngoái cho rằng các gọi là thâm hụt cơ bản trong nhóm các nước G7 đã chạm mức trung bình 5,1% trong năm 2010 - thời điểm cũng đã được điều chỉnh để bỏ qua những biến động kinh tế lớn. IMF dự báo, con số này sẽ giảm xuống 1,2% trong năm nay.

Trong giai đoạn từ 2010 tới 2013, hoạt động cắt giảm chi tiêu lớn chưa từng có, lên tới tương đương 3,5% GDP Mỹ và 3,3% GDP khu vực đồng euro, chuyên gia kinh tế quốc tế hàng đầu tại Barclays London, Julian Callow cho biết.

BIS là tổ chức của 60 ngân hàng trung ương và quản lý Ủy ban Basel giám sát hoạt động ngân hàng, một nhóm các nhà quản lý và ngân hàng trung ương đưa ra các tiêu chuẩn vốn toàn cầu.

Dân Việt/Bloomberg

Lịch sử các gói QE và chương trình Operation Twist của Fed

Trước đó, từ tháng 11/2008 đến nay, Fed đã tung ra 3 gói QE dưới dạng mua vào trái phiếu để kích thích nền kinh tế. Dù vẫn chưa nhận thấy hiệu quả dài hạn của các nỗ lực này nhưng nhiều người dự báo Fed sẽ tiến hành thu hồi QE trong năm nay. Dưới đây là các cột mốc quan trọng trong quá trình mua trái phiếu của Fed thời gian qua.

1. Ngày 25/11/2008: Fed công bố kế hoạch 800 tỷ USD nhằm thúc đẩy hoạt động cho vay và thị trường nhà ở

Do hoạt động trên các thị trường tài chính vẫn chưa thể diễn ra thông suốt sau hai tháng gần như đóng cửa nên Fed đã tung ra một số biện pháp nhằm hạ thấp chi phí vay mượn cho người tiêu dùng và người mua nhà.

Ngân hàng trung ương đã công bố kế hoạch mua tới 100 tỷ USD nợ của Fannie Mae, Freddie Mac và Ngân hàng Cho vay mua nhà Liên bang (FHLB) cùng với 500 tỷ USD chứng khoán thế chấp do Fannie, Freddie and Ginnie Mae đảm bảo.

2. Ngày 18/03/2009: Fed tuyên bố mua 300 tỷ USD trái phiếu kho bạc dài hạn

Fed tuyên bố sẽ mua 300 tỷ USD trái phiếu kho bạc dài hạn để chặn đứng đà trượt dài của nền kinh tế. Động thái bất ngờ này đã đẩy thị trường chứng khoán tăng vọt và châm ngòi cho đà biến động mạnh trên các thị trường khác. Hơn nữa, đây là tín hiệu cho thấy Fed sẽ gia tăng quy mô của bảng cân đối kế toán lên hơn 4 ngàn tỷ USD.

Sau quyết định của Fed, hợp đồng tương lai vàng và chứng khoán Mỹ phục hồi trong khi đồng USD lao dốc so với các đồng tiền chủ chốt khác. Trên thị trường trái phiếu, giá trái phiếu tăng vọt, đẩy lợi suất lao dốc mạnh nhất kể từ năm 1987.

3. Ngày 03/11/2010: Fed cam kết mua 600 tỷ USD trái phiếu

Fed cam kết tiến hành chương trình mua trái phiếu mới nhằm giúp nền kinh tế thoát khỏi tình trạng trì trệ và động thái này đã gây ra nhiều tranh cãi. Theo đó, Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) cho biết sẽ mua tới 600 tỷ USD trái phiếu kho bạc dài hạn cho đến cuối tháng 6/2011, tương đương khoảng 75 tỷ USD/tháng.

Đây là lần thứ hai Fed tiến hành nới lỏng định lượng sau khi mua vào 1.7 ngàn tỷ USD tài sản liên quan đến nhà ở trong giai đoạn từ tháng 12/2008 đến tháng 3/2010.

4. Ngày 21/09/2011: Fed công bố chương trình hoán đổi trái phiếu 400 tỷ USD (Operation Twist) nhằm hạ thấp lãi suất cho vay tiêu dùng

Trong thông báo, Fed cho biết sẽ mua 400 tỷ USD chứng khoán kho bạc với kỳ hạn từ 6-30 năm và bán ra một lượng tương đương trái phiếu kỳ hạn từ 3 năm trở xuống đã tới hạn. Chương trình này kết thúc vào cuối tháng 6/2012 và Fed cũng đã công bố kế hoạch sử dụng lợi nhuận từ số chứng khoán đã đáo hạn để mua vào các chứng khoán thế chấp. Chỉ số Dow Jones sụt mạnh 283.82 điểm (tương ứng 2.5%) xuống 11,124.84 điểm.

5. Ngày 20/06/2012: Fed tăng quy mô “Operation Twist” thêm 267 tỷ USD

Tiếp tục các biện pháp bất thường nhằm thúc đẩy nền kinh tế, Fed cho biết sẽ gia tăng quy mô của lượng trái phiếu dài hạn đang nắm giữ thêm 267 tỷ USD nhằm hạ thấp hơn nữa chi phí vay mượn. Đồng thời, Chủ tịch Ben Bernanke cho biết ngân hàng trung ương sẵn sàng áp dụng thêm các biện pháp khác nếu cần thiết.

6. Ngày 13/09/2012: Fed công bố gói QE3 dưới dạng mua vào chứng khoán thế chấp

Với tỷ lệ 11 phiếu thuận và 1 phiếu chống, Fed quyết định tung ra gói nới lỏng định lượng thứ ba (QE3) với hình thức mở. Theo đó, hàng tháng Fed cho biết sẽ mua vào 40 tỷ USD chứng khoán thế chấp.

Fed cũng cho biết sẽ giữ nguyên quy mô chương trình “Operation Twist”, tức bán ra trái phiếu ngắn hạn và mua vào trái phiếu dài hạn cũng như dùng lợi nhuận từ các chứng khoán đã tới hạn để tái đầu tư.

7. Ngày 12/12/2012: Fed tuyên bố mua thêm 45 tỷ USD trái phiếu/tháng sau khi thiết lập mục tiêu tỷ lệ thất nghiệp

Fed công bố chương trình mua trái phiếu mới trị giá 45 tỷ USD/tháng thông qua việc mua vào trái phiếu kho bạc dài hạn nhằm hạ thấp tỷ lệ thất nghiệp mà Fed cho là đang ở mức cao.

Nếu không có động thái này, chương trình mua trái phiếu của Fed sẽ bị cắt giảm vào cuối năm khi Operation Twist hết hạn.

8. Ngày 14/01/2013: Chủ tịch Bernanke hạ thấp rủi ro gây ra lạm phát của gói QE3

Chủ tịch Ben Bernanke đã xoa dịu nỗi lo của một số quan chức ngân hàng và nhà đầu tư về việc chương trình mua trái phiếu của Fed có thể khiến lạm phát tăng cao. Trong bài phát biểu tại Đại học Michigan, Chủ tịch Bernanke nhận định: “Tôi cho rằng lạm phát cao không phải là kết quả của chương trình này”.

9. Ngày 22/05/2013: Chủ tịch Bernanke cho Quốc hội biết có thể sớm cắt giảm QE

Chủ tịch Ben Bernanke cho Quốc hội biết ngân hàng trung ương có thể cắt giảm chương trình mua tài sản trong các tháng tới. Chứng khoán Mỹ trượt dài với Dow Jones giảm 80.41 điểm (tương ứng 0.5%) xuống 15,307.17 điểm.

10. Ngày 19/06/2013: Chủ tịch Bernanke cho biết Fed có thể cắt giảm chương trình mua trái phiếu trong năm nay, tùy thuộc vào triển vọng kinh tế

Người đứng đầu ngân hàng trung ương cho biết Fed có thể bắt đầu rút lại chương trình mua trái phiếu vào cuối năm nay nếu nền kinh tế tiếp tục cải thiện với tốc độ như kỳ vọng của các quan chức Fed. Và Fed có thể chấm dứt hẳn chương trình mua trái phiếu vào giữa năm tới nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ.

Thị trường lập tức chứng kiến cảnh bán tháo, tương tự như kịch bản trước đó vài tuần khi Chủ tịch Bernanke lần đầu đề cập đến khả năng cắt giảm chương trình mua 85 tỷ USD trái phiếu/tháng.

Trong cuộc phỏng vấn được phát sóng một ngày trước đó, Tổng thống Barack Obama nhận định với phóng viên Charlie Rose rằng: “Ben Bernanke hơi giống Bob Mueller - người đứng đầu FBI vì đã giữ chức Chủ tịch Fed lâu hơn so với mong muốn của ông”.

Trên thị trường đã lan truyền các tin đồn về kế hoạch sự nghiệp của Chủ tịch Bernanke nhưng nhận định của Tổng thống Obama buộc những người quan sát Fed bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về thời kỳ hậu Bernanke. Ông Bernanke đã giữ chức Chủ tịch Fed từ năm 2006 và nhiệm kỳ thứ hai của ông sẽ kết thúc vào ngày 31/01/2014.

11. Ngày 18/09/2013: Fed quyết định chưa rút lại QE

Fed khiến các thị trường bất ngờ khi giữ nguyên quy mô chương trình mua tài sản, trì hoãn quyết định thu hồi QE cho đến cuối năm. Cụ thể, với tỷ lệ 9 phiếu thuận và 1 phiếu chống, Fed giữ nguyên chương trình mua trái phiếu ở mức 85 tỷ USD/tháng do các điều kiện tài chính ngày càng thắt chặt. Sau động thái này của Fed, Dow Jones và S&P 500 vọt lên kỷ lục.

Hiện nhà đầu tư đang ngóng động thái mới của Fed với biên bản họp chính sách tháng 10 sẽ được công bố vào ngày mai, tức thứ Tư (30/10) theo giờ địa phương sau khi cuộc họp 2 ngày của FOMC kết thúc.

12. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tuyên bố từ tháng 1/2014 sẽ cắt giảm quy mô của chương trình mua trái phiếu hàng tháng bớt 10 tỷ USD còn 75 tỷ USD

13. Fed tiếp tục cắt QE3 bớt 10 tỷ USD khi nhiệm kỳ Chủ tịch Bernanke kết thúc

14. Fed cắt QE3 bớt 10 tỷ USD lần thứ 3 liên tiếp

Đây là lần thứ 3 liên tiếp, ngân hàng trung ương thắt chặt các biện pháp kích thích và động thái này đã thu hẹp quy mô QE3 từ 85 tỷ USD trong năm ngoái xuống còn 55 tỷ USD/tháng

Đụng độ đẫm máu giữa cảnh sát và người biểu tình Ukraine

Ít nhất một người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương khi Ukraine dùng vũ lực tấn công các tay súng ủng hộ Nga đang chiếm giữ đồn cảnh sát ở miền đông nước này.

Người biểu tình đốt lốp xe đối phó với lực lượng cảnh sát tại Slavyansk hôm nay. Ảnh: AFP 

Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Arsen Avakov cho biết, một sĩ quan an ninh nước này thiệt mạng và cả cảnh sát, người biểu tình đều chịu nhiều thương vong trong cuộc đụng độ ở thị trấn Sloviansk hôm nay.

"Cả hai bên đều có người chết và bị thương", AFP dẫn nguồn Facebook của ông Avakov viết. Truyền thông Nga cũng đưa tin một người biểu tình ủng hộ Moscow đã bị bắn chết tuy chưa được xác thực.

Những chiếc trực thăng bay lượn ở thị trấn khai thác mỏ nghèo và bầu trời chứa những làn khói đen dày đặc. Những người ủng hộ ly khai cũng thiết lập một trạm kiểm soát ở lối vào thị trấn.

Ông Avakov trước đó thông báo rằng mọi lực lượng của nước này sẽ tham gia đáp trả mạnh mẽ làn sóng bạo lực ở các thành phố miền đông. Trong khi đó, Nga hiện có 40.000 quân ở biên giới phía đông Ukraine và cảnh báo có thể sử dụng vũ lực đối với Kiev. 

Các tay súng thân Nga hôm qua tấn công và chiếm đóng nhiều đồn cảnh sát, trụ sở an ninh ở Sloviansk, miền đông Ukraine, cách biên giới Nga khoảng 150 km. Họ treo cờ Nga lên nóc tòa nhà và thiết lập rào chắn ở khu vực ngoại ô.

Không lâu sau, nhóm tay súng này tiếp tục chiếm giữ tòa nhà thứ hai là trụ sở của cơ quan an ninh ở Sloviansk. Tại thành phố Kramatorsk, cách biên giới Nga khoảng 150 km, một trụ sở cảnh sát cũng bị chiếm đóng.

Trong một diễn biến khác, những người biểu tình đòi ly khai đã giành quyền kiểm soát văn phòng thị trưởng ở thị trấn Mariupol bên bờ biển Azov,Reuters dẫn nguồn một tờ báo địa phương cho hay.

Khoảng 1.000 người biểu tình tham gia cuộc tuần hành lớn trước khi tiến vào văn phòng thị trưởng. Cảnh sát không hề ngăn chặn đám đông và họ tiến thẳng vào tòa nhà, hạ cờ Ukraine đồng thời dựng chướng ngại vật ở bên ngoài.

Đây là chuỗi hành động sau một tuần căng thẳng leo thang khi những người ủng hộ Nga ở Ukraine biểu tình đòi sát nhập vào Nga. Những người biểu tình từ chối công nhận chính phủ mới tại Kiev và muốn tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý như Crimea.

Các nước phương Tây cho rằng Nga đang cố tình gia tăng căng thẳng ở miền đông Ukraine. Bộ Ngoại giao Anh nhận xét việc người biểu tình lần lượt chiếm các tòa nhà chính phủ là "một sự leo thang nguy hiểm".

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua gọi điện cho người đồng cấp Nga là Sergei Lavrov và "nói rõ rằng nếu Nga không nỗ lực làm giảm căng thẳng ở miền đông và rút quân khỏi biên giới Ukraine thì nhiều hậu quả nghiêm trọng sẽ phát sinh".

Mỹ tháng trước công bố danh sách đen nhằm trừng phạt các quan chức và doanh nhân thân cận với Tổng thống Nga Vladimir Putin để phản đối việc Moscow tiếp quản Crimea.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon hôm qua kêu gọi tất cả các bên "kiềm chế tối đa" và bình tĩnh đối thoại trước khả năng "bùng phát đụng độ bạo lực", một tuyên bố của Liên Hợp Quốc cho biết.

Ông Ban Ki-moon cũng bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về tình hình đang xấu đi ở miền đông Ukraine. "Tổng Thư ký nhấn mạnh rằng bất ổn gia tăng sẽ chẳng đem lại lợi ích cho bất kỳ bên nào", phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc nói

Nguồn: vnexpress

Draghi nói rằng Euro đánh giá cao về việc tung gói cứu trợ

Chủ tịch ECB Mario Draghi nói rằng euro có thể sẽ tung gói nới lỏng định lượng trong một phát biểu với những cảnh báo mạnh mẽ nhất về việc tăng giá trị của đồng EURO. “Giá trị hối đoái được tăng lên là một yêu cầu cần thiết để làm cho chính sách tiền tệ được duy trì một cách cân bằng nhất”, Draghi phát biểu với báo Washington vào hôm qua. “Sự tăng giá của đồng tiền cũng là một khía cạnh rất quan trọng để bình ổn giá thị trường”

Một trong những bình luận gây gắt nhất của Draghi và những thành viên của ECB được xuất phát sau khi Euro tăng 6% so với đồng dollar trong 1 năm qua. Sự gia tăng giá trị hối đoái đã gây nên những trở ngại cho ngân hàng trung ương trong việc đưa lạm phát đạt mức 2% vì nó sẽ gây thiệt hại cho xuất khẩu và tạo lợi thế cho những mặt hàng nước ngoài nhập khẩu vào Châu Âu

Trong khi đó ngân hàng trung ương Frankfurt không có những mục tiêu nhất định cho đồng tiền, tỉ giá hối đoái có thể “gây ra những trở ngại nhất định lên lạm phát và chúng tôi cũng có những ủy thác lên vấn đề lạm phát”. Benoit Coeure, một thành viên của ngân hàng Frankfurt nói với Bloomberg vào 11/4.“Nên khi đồng euro càng tăng giá, chúng ta cần điều tiết lại chính sách tiền tệ.”

Đồng Euro đóng cửa ở mức giá $1.3885 hôm 11/4 tăng 1.3$ so với tuần trước

Mục tiêu lạm phát

Draghi, tham dự buổi họp mùa xuân của IMF đã nói rằng đồng EURO có những tác động tối quan trọng lên việc bình ổn giá. Ông ta đang cố gắng hùng biện với những gì ông ta đã phát biểu vào ngày 6 tháng 3 rằng tiền tệ “ có thể sẽ ảnh hưởng không nhiều lên mục tiêu bình ổn giá của chúng ta”

“Tôi luôn nói rằng tỉ giá hối đoái không phải là một chính sách chủ đạo mà chúng ta theo đuổi, nhưng nó rất quan trọng trong việc bình ổn giá và phát triển nền kinh tế” Draghi tiếp tục “và bây giờ, sau những gì đã xảy ra trong những tháng trước đây, nó càng lúc càng quan trọng trong việc bình ổn giá cả”

Draghi vẫn đang tiếp tục đắn đo về việc có nên tung ra gói nới lỏng định lượng khi tỉ lệ lạm phát của 18 nước Châu Âu đã rớt 0.5% trong tháng 3, một con số thấp nhất trong 4 năm qua.ECB có thể sẽ có những hành động cụ thể trong 2 tháng tới, khi 2/3 người đã trả lời có trong cuộc khảo sát của hãng tin Bloomberg.

Một thành viên của ECB Jens Weidmann, cũng đã phát biểu hôm qua tại Washington rằng “sự tăng giá của đồng Euro chủ yếu là do dòng tiền đổ vào Châu Âu, đặc biệt chu vi bên ngoài của Châu Âu”. Ông tiếp tục “ sự tăng giá đã cho thấy rằng niềm tin đã trở lại cho khu vực Eu, và tỉ giá sẽ là một trong những bài test quan trọng cho vấn đề lạm phát, vì thế chúng tôi đang đắn đo những hiệu ứng của đồng Euro.

Giám đốc điều hành IMF Christine Lagarde nói hôm qua rằng ECB cần phải luôn luôn thích nghi với môi trường và bà ta cũng rất ủng hộ việc sử dụng những công cụ khi cẩn thiết.

Dịch: Bloomberg